IKA

შშმ პირები და სისხლის სამართალი

ასოციაცია ,,იკა-21’’-ში, ირაკლი ქემოკლიძის სახელობის დღის ცენტრში ახალგაზრდა იურისტებმა,სისხლის სამართლის სპეციალისტებმა, მარიამ გაბოშვილმა და ციცი თევზაძემ, შშმ ახალგაზრდებისთვის ჩაატარეს ტრენინგი თემაზე- ,,ადამიანი და კანონი’’. შშმ ახალგაზრდებს მიაწოდეს ინფორმაცია საქართველოს კონსტიტუციაზე, შშმ პირთა უფლებებზე, რას ნიშნავს სისხლის სამართლის დანაშაული, განუმარტეს დანაშაულის ფორმები, რა სახის აკრძალვებია საქართველოს კანონმდებლობით.

შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირის სტატუსი არ ანიჭებს პირს იმის უფლებამოსილებას, რომ დაარღვიოს კანონი!

მართალია, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები (შშმ პირები) სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან თავისთავად არ თავისუფლდებიან მხოლოდ მათი სტატუსის გამო. თუმცა, სისხლის სამართლის კანონმდებლობა და სასამართლო პრაქტიკა ითვალისწინებს მათ მდგომარეობას და განსაკუთრებულ საჭიროებებს როგორც პასუხისმგებლობის საკითხში, ისე სასჯელის განსაზღვრისას.

ძირითადი ასპექტები:

სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის საფუძვლები:

სისხლის სამართალში პირი პასუხისმგებელია იმ შემთხვევაში, თუ მან ჩაიდინა დანაშაული განზრახ ან გაუფრთხილებლობით, ხოლო ამ ქმედების დროს იყო საღად მოაზროვნე (ქმედუნარიანი).

შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსი არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ავტომატურად ქმედუნარიანი არ არის. გადაწყვეტილება ქმედუნარიანობაზე მიღებული უნდა იყოს ფსიქოლოგიურ-ფსიქიატრიული ექსპერტიზის საფუძველზე.

ქმედუნარიანობა და ფსიქიკური ჯანმრთელობა:

თუ პირი ფსიქიკური დარღვევის გამო ვერ აცნობიერებდა თავის ქმედებებს ან ვერ მართავდა მათ, შეიძლება ის ჩაითვალოს ქმედუუნაროდ და პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლდეს.

ასეთ შემთხვევაში, პირის მიმართ შეიძლება დაინიშნოს იძულებითი სამედიცინო ღონისძიებები.

განხილვა სასჯელის დროს:

სასამართლოები, სასჯელის განსაზღვრისას, ითვალისწინებენ შშმ პირის მდგომარეობას და საჭიროებებს.

ზოგიერთ შემთხვევაში, შეზღუდული შესაძლებლობები შეიძლება გახდეს სასჯელის შემსუბუქების საფუძველი.

სოციალური უფლებები და თანასწორობა:

შშმ პირები, როგორც ყველა სხვა მოქალაქე, კანონის წინაშე თანასწორები არიან.

მათი უფლებები დაცულია საერთაშორისო კონვენციებით (მაგ., შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების კონვენცია, CRPD) და ეროვნული კანონმდებლობით.

შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსი არ ათავისუფლებს დანაშაულისგან, მაგრამ იურიდიული პროცედურები მოითხოვს განსაკუთრებულ სიფრთხილეს და გათვალისწინებას შშმ პირების უფლებებისა და მდგომარეობის შესაბამისი ღონისძიებების მისაღებად.

@ikaassociation21 შშმ პირები და სისხლის სამართალი. შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსი არ ანიჭებს პირს იმის უფლებამოსილებას, რომ დაარღვიოს კანონი! ასოციაცია ,,იკა-21’’ ში,ირაკლი ქემოკლიძის სახელობის დღის ცენტრში ახალგაზრდა იურისტებმა,სისხლის სამართლის სპეციალისტებმა, მარიამ გაბოშვილმა და ციცი თევზაძემ, შშმ ახალგაზრდებისთვის ჩაატარეს ტრენინგი თემაზე- ,,ადამიანი და კანონი’’. შშმ ახალგაზრდებს მიაწოდეს ინფორმაცია საქართველოს კონსტიტუციაზე, შშმ პირთა უფლებებზე, რას ნიშნავს სისხლის სამართლის დანაშაული, განუმარტეს დანაშაულის ფორმები, რა სახის აკრძალვებია საქართველოს კანონმდებლობით. შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირის სტატუსი არ ანიჭებს პირს იმის უფლებამოსილებას, რომ დაარღვიოს კანონი! მართალია, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები (შშმ პირები) სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან თავისთავად არ თავისუფლდებიან მხოლოდ მათი სტატუსის გამო. თუმცა, სისხლის სამართლის კანონმდებლობა და სასამართლო პრაქტიკა ითვალისწინებს მათ მდგომარეობას და განსაკუთრებულ საჭიროებებს როგორც პასუხისმგებლობის საკითხში, ისე სასჯელის განსაზღვრისას. ძირითადი ასპექტები: 1. სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის საფუძვლები: o სისხლის სამართალში პირი პასუხისმგებელია იმ შემთხვევაში, თუ მან ჩაიდინა დანაშაული განზრახ ან გაუფრთხილებლობით, ხოლო ამ ქმედების დროს იყო საღად მოაზროვნე (ქმედუნარიანი). o შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსი არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ავტომატურად ქმედუნარიანი არ არის. გადაწყვეტილება ქმედუნარიანობაზე მიღებული უნდა იყოს ფსიქოლოგიურ-ფსიქიატრიული ექსპერტიზის საფუძველზე. 2. ქმედუნარიანობა და ფსიქიკური ჯანმრთელობა: o თუ პირი ფსიქიკური დარღვევის გამო ვერ აცნობიერებდა თავის ქმედებებს ან ვერ მართავდა მათ, შეიძლება ის ჩაითვალოს ქმედუუნაროდ და პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლდეს. o ასეთ შემთხვევაში, პირის მიმართ შეიძლება დაინიშნოს იძულებითი სამედიცინო ღონისძიებები. 3. განხილვა სასჯელის დროს: o სასამართლოები, სასჯელის განსაზღვრისას, ითვალისწინებენ შშმ პირის მდგომარეობას და საჭიროებებს. o ზოგიერთ შემთხვევაში, შეზღუდული შესაძლებლობები შეიძლება გახდეს სასჯელის შემსუბუქების საფუძველი. 4. სოციალური უფლებები და თანასწორობა: o შშმ პირები, როგორც ყველა სხვა მოქალაქე, კანონის წინაშე თანასწორები არიან. o მათი უფლებები დაცულია საერთაშორისო კონვენციებით (მაგ., შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების კონვენცია, CRPD) და ეროვნული კანონმდებლობით. შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსი არ ათავისუფლებს დანაშაულისგან, მაგრამ იურიდიული პროცედურები მოითხოვს განსაკუთრებულ სიფრთხილეს და გათვალისწინებას შშმ პირების უფლებებისა და მდგომარეობის შესაბამისი ღონისძიებების მისაღებად. "Know the Law: Empowering Youth with Disabilities" ⚖️ At IKA-21’s Irakli Kemoklidze Day Center, legal experts Mariam Gaboshvili and Tsitsi Tevzadze led an engaging session for young people with disabilities on rights and responsibilities under the law. 💡 Key Takeaways: Disabilities don’t exempt anyone from legal responsibility. Learn your rights under the Georgian Constitution and international conventions! Understand what counts as a crime and how the law applies to everyone equally. Empowering knowledge, protecting rights, and ensuring equality! 💪✨ 📲 Follow us for more inspiring moments! #EqualRights #KnowTheLaw #InclusionMatters ♬ suono originale - ikaassociation21

მოდი გვესტუმრე!

ჩვენი ორგანიზაცია ყოველთვის ღიაა ვიზიტორებისთვის: თუ გსურთ ეწვიოთ ჩვენს ცენტრს, როგორც შშმ პირი, მშობელი ან უბრალოდ დაინტერესებული პირი, უბრალოდ დაგვიკავშირდით აქ თქვენი შეხვედრის დასაგეგმად.